Wiśnicki Plastyk - GENOWEFA NOWAK

GENOWEFA NOWAK

Urodziła się w Terliczce k. Rzeszowa 30 października 1927, zmarła w Krakowie 8 czerwca 1981 r. Spoczywa na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie. Po stracie rodziców i zakończeniu wojny trafiła do Domu Dziecka. Ukończyła Gimnazjum Krawieckie i kontynuowała edukację w Liceum Sztuk Plastycznych w Krakowie (1949-1951). Po zdaniu matury została przyjęta na Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie ukończyła wydział rzeźby (pracownie Jaceka Pugeta i Jerzego Bandury). W okresie studiów (1951-1957) dodatkowo uczęszczała na zajęcia z grafiki (pracownia Ludwika Gradowskiego) i malarstwa (pracownia Jerzego Fedkowicza). W roku 1958 ukończyła Studium Pedagogiczne na tejże uczelni. W tym samym roku podjęła pracę w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych w Nowym Wiśniczu jako nauczyciel rysunku i rzeźby. W 1977 roku, ze względu na stan zdrowia przeszła na rentę.

Jej dziewiętnastoletnia prac w wiśnickim Plastyku to czas poświęcony uczniom, ich rozwojowi artystycznemu a także osobowemu. Obok działań w obrębie zajęć, młodzież pod jej opieką wykonywała również liczne realizacje na potrzeby środowiska (np. rzeźby i freski dla Osiedla Słoneczne w Bochni, rzeźby dla Przedszkola w Nowym Wiśniczu, prace mające stanowić dekoracje statku M/S Bochnia).

Uzupełnieniem działalności dydaktycznej była działalność harcerska. Genowefa Nowak w 1960 roku stworzyła w szkole drużynę, która rozrosła się do szczepu. Jej olbrzymi wkład pracy oraz zaangażowanie skutkowało dużą aktywnością wiśnickich harcerzy. Uczestniczyli oni w ogólnopolskich akcjach: Operacja Frombork 1001 oraz Operacja Bieszczady 40.

Miesięczny wyjazd grupy 18. harcerzy w 1969 roku do Fromborka był pierwszym w Polsce harcerskim obozem plastycznym. Operacja Frombork 1001 miała na celu odbudowę miasta Fromborka i przygotowanie go do obchodów 500-lecia urodzin Mikołaja Kopernika. Do Fromborka Genowefa Nowak i jej druhowie wracali jeszcze kilkakrotnie. Najbardziej spektakularnym dziełem było popiersie Mikołaja Kopernika, wykonane podczas operacji w 1971 roku przez harcerzy pod kierunkiem Genowefy Nowak. Zostało ono uroczyście odsłonięte 22 lipca 1971 roku. Popiersie było wykonane z wypalanej gliny. Pomnik ten ustawiony był w parku na wysokości dworca PKP.¹

W uznaniu zaangażowania i efektów działań plastycznych, na wniosek Sztabu Operacji uchwałą 15/30/1970 Genowefa Nowak została Honorowym Obywatelem Fromborka. Ten tytuł uzyskali również harcerze biorący udział w operacji oraz ich szkoła czyli Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Nowym Wiśniczu. Wakacje 1974/75 i 1975/76 to wyjazdy w Bieszczady. Operacja Bieszczady 40 miała włączyć harcerzy w zagospodarowanie i ożywienie kulturalne Bieszczadów i równocześnie umożliwić im przeżywanie wakacji wśród wspaniałej przyrody dzikich i niedostępnych wtedy gór. Wiśnicka drużyna zrealizowała szereg prac dekoracyjnych np. freski, sgraffita i rzeźby dla Szkoły Podstawowej w Lesku.

Harcmistrzyni Genowefa Nowak była członkiem Harcerskiej Rady Resortowej przy Ministerstwie Kultury i Sztuki.

Genowefa Nowak była również czynną artystką. Poza rzeźbą uprawiała również malarstwo, rysunek i grafikę.

Jej prace eksponowane były na wystawach indywidualnych:

1956 – Malarstwo i rzeźba – Stara Wieś k. Oświęcimia
1957 – Malarstwo i rzeźba – (rodzinna wieś rzeźbiarki) Terliczka
1960 – Rysunek i grafika – COPSA, ul. Senatorska – Warszawa
1966 – Rzeźba – Galeria Sztuki Współczesnej – Warszawa
1969 – Rzeźba – Biuro Wystaw Artystycznych – Rzeszów
1972 – Rysunek i grafika – Bochnia
1977 – Rysunek i rzeźba – Dom Kultury – Miechów

Uczestniczyła w wielu wystawach grupowych krajowych m.in.:

Polskie Działa Plastyczne w XV-leciu PRL; XX – leciu PRL; XXV – leciu PRL; XXX – leciu PRL oraz XXV – leciu LWP; XXX – leciu LWP;– Kraków, Warszawa.
Jubileusz 600 – lecia UJ Kraków 1964.
Wystawa Rzeźby – II Plener Dolnośląski – Ziębice Śl., Muzeum Śląskie – Wrocław 1965.
Ogólnopolska Wystawa Rzeźby Młodych – Kraków 1966.
XX lat PLSP w Krakowie– Wystawa prac absolwentów – Pawilon BWA –Kraków 1966.
Festiwal Dni Krakowa – rzeźba plenerowa, planty – Kraków 1966, 1968.
Wystawa Rzeźby Plenerowej XX-lecie Nowej Huty 1969.
Ogólnopolskie Biennale Rzeźby Plenerowej – Bytom 1969.
Wystawa plenerowa uzdrowiska Krynica 1971, 1972, 1973.
Wystawa – Dni Bochni 1974.
Wystawa Kraków 74 – Zachęta – Warszawa 1974.
Wystawa Życie - Szpital Wojskowy – Kraków 1975.

1963 – Międzynarodowa Wystawa Plastyki – Monaco
1970 – Wystawa Zbiorowa – Szövetsege – Węgry
1973 – Międzynarodowa Wystawa Grafiki Współczesnej – Gdańsk
1975 – Międzynarodowa Wystawa Medalierstwa Współczesnego – XVI Kongres FIDEM Kraków

Brała udział we wszystkich organizowanych w Krakowie wystawach Rzeźba Roku (1961–1976). Wystawy te miały charakter konkursowy – w 1968 roku za Rzeźbę Roku jury uznało pracę Genowefy Nowak Rażeni napalmem.

Od roku 1965 brała udział w ogólnopolskich spotkaniach rzeźbiarskich i plenerach organizowanych przez ZG ZPAP oraz COPSA m.in.: Bolesławiec, Gdańsk-Orłowo, Parszów, Supraśl, Boguchwała, Jarosław, Bochnia, Łysa Góra.

Jej rozwój artystyczny wspomagały również wyjazdy zagraniczne (podróże po krajach Demokracji Ludowej, zwiedziła m.in.: Czechosłowację, Węgry, Jugosławię, Bułgarię, NRD, ZSRR oraz na przełomie roku 1966/67 wyjazd do Francji a w styczniu 1971 roku do Szwecji, oba w celu pogłębienia studiów plastycznych).

Zasługi Genowefy Nowak jako nauczyciela i artysty doceniono przyznając jej odznaczenia:

1971 – Złota Odznaka „Za Zasługi dla Warmii i Mazur”
1972 – Srebrna Odznaka „Za Zasługi dla Ziemi Krakowskiej”
1972 - Srebrny Krzyż Zasługi
1973 – Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
1973 - Krzyż „Za Zasługi w ZHP”
1975 – Nagroda Pierwszego Stopnia Ministra Oświaty i Wychowania
1977 – Złoty Krzyż Zasługi za 20 letnia nienaganną pracę pedagogiczną (Uchwała Rady Państwa z 1.10.1977)

Po śmierci Genowefy Nowak jej twórczość prezentowano:

1982 – Wystawa pośmiertna w Pałacu Sztuki Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie
2008 - Prace w ramach wystawy W ogniu tworzone - Ceramika Krakowska po 1945, Muzeum Narodowe w Krakowie
2016 – wystawa Genowefa Nowak i jej wierni druhowie, Zamek Lubomirskich w Nowym Wiśniczu

W Nowym Wiśniczu, 8 czerwca 2016 roku, w sali rycerskiej Zamku Kmitów i Lubomirskich odbyła się Uroczysta Sesja Rady Miejskiej z okazji 400.lecia lokacji miasta, w czasie której przyjęto Uchwałę w sprawie nadania pośmiertnie tytułu Honorowego Obywatela Miasta Nowy Wiśnicz Pani Genowefie Nowak.

Akt nadania tytułu odebrali Małgorzata Majewska (Pyrak) i Mieczysław Majewski, dawni jej uczniowie i druhowie.

W holu szkoły umieszczona jest tablica upamiętniająca Genowefę Nowak wybitnego nauczyciela i instruktora ZHP.

Stanisłąw MOSKAŁA:
Moje "trzy grosze" do wspomnień o pani profesor Genowefie Nowak

KONFERENCJA Artysta w roli nauczyciela ku pamięci Genowefy Nowak, 13.10.2017

¹ Z czasem popiersie zostało zdewastowane a zachowane fragment zabezpieczone. Z inicjatywy społeczników fromborskich popiersie zostało poddane renowacji i ponownie odsłonięte (24 czerwca 2010 roku) Obecnie umieszczone jest przed budynkiem Zespołu Szkół we Fromborku.




	STRONA GŁÓWNA DLA GIMNAZJALISTÓW REKRUTACJA KONSULTACJE OGÓLNOPOLSKI KONKURS ŚWIAT WOKÓŁ MNIE WARSZTATY ARTYSTYCZNE DZIEŃ OTWARTY WYDARZENIA SZKOŁA O SZKOLE INFORMATOR ORGANY SZKOŁY BIBLIOTEKA INTERNAT HISTORIA SZKOŁY DZIAŁANIA ARTYSTYCZNE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW WYSTAWY/PLENERY DYPLOM IMPREZY OGÓLNOPOLSKIE W NASZEJ SZKOLE KALENDARZ CEA BIULETYN PLASTYK GALERIA ZDJĘĆ KONTAKT		GENOWEFA NOWAK Urodziła się w Terliczce k. Rzeszowa 30 października 1927, zmarła w Krakowie 8 czerwca 1981 r. Spoczywa na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie. Po stracie rodziców i zakończeniu wojny trafiła do Domu Dziecka. Ukończyła Gimnazjum Krawieckie i kontynuowała edukację w Liceum Sztuk Plastycznych w Krakowie (1949-1951). Po zdaniu matury została przyjęta na Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie ukończyła wydział rzeźby (pracownie Jaceka Pugeta i Jerzego Bandury). W okresie studiów (1951-1957) dodatkowo uczęszczała na zajęcia z grafiki (pracownia Ludwika Gradowskiego) i malarstwa (pracownia Jerzego Fedkowicza). W roku 1958 ukończyła Studium Pedagogiczne na tejże uczelni. W tym samym roku podjęła pracę w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych w Nowym Wiśniczu jako nauczyciel rysunku i rzeźby. W 1977 roku, ze względu na stan zdrowia przeszła na rentę. Jej dziewiętnastoletnia prac w wiśnickim Plastyku to czas poświęcony uczniom, ich rozwojowi artystycznemu a także osobowemu. Obok działań w obrębie zajęć, młodzież pod jej opieką wykonywała również liczne realizacje na potrzeby środowiska (np. rzeźby i freski dla Osiedla Słoneczne w Bochni, rzeźby dla Przedszkola w Nowym Wiśniczu, prace mające stanowić dekoracje statku M/S Bochnia). Uzupełnieniem działalności dydaktycznej była działalność harcerska. Genowefa Nowak w 1960 roku stworzyła w szkole drużynę, która rozrosła się do szczepu. Jej olbrzymi wkład pracy oraz zaangażowanie skutkowało dużą aktywnością wiśnickich harcerzy. Uczestniczyli oni w ogólnopolskich akcjach: Operacja Frombork 1001 oraz Operacja Bieszczady 40. Miesięczny wyjazd grupy 18. harcerzy w 1969 roku do Fromborka był pierwszym w Polsce harcerskim obozem plastycznym. Operacja Frombork 1001 miała na celu odbudowę miasta Fromborka i przygotowanie go do obchodów 500-lecia urodzin Mikołaja Kopernika. Do Fromborka Genowefa Nowak i jej druhowie wracali jeszcze kilkakrotnie. Najbardziej spektakularnym dziełem było popiersie Mikołaja Kopernika, wykonane podczas operacji w 1971 roku przez harcerzy pod kierunkiem Genowefy Nowak. Zostało ono uroczyście odsłonięte 22 lipca 1971 roku. Popiersie było wykonane z wypalanej gliny. Pomnik ten ustawiony był w parku na wysokości dworca PKP.¹ W uznaniu zaangażowania i efektów działań plastycznych, na wniosek Sztabu Operacji uchwałą 15/30/1970 Genowefa Nowak została Honorowym Obywatelem Fromborka. Ten tytuł uzyskali również harcerze biorący udział w operacji oraz ich szkoła czyli Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Nowym Wiśniczu. Wakacje 1974/75 i 1975/76 to wyjazdy w Bieszczady. Operacja Bieszczady 40 miała włączyć harcerzy w zagospodarowanie i ożywienie kulturalne Bieszczadów i równocześnie umożliwić im przeżywanie wakacji wśród wspaniałej przyrody dzikich i niedostępnych wtedy gór. Wiśnicka drużyna zrealizowała szereg prac dekoracyjnych np. freski, sgraffita i rzeźby dla Szkoły Podstawowej w Lesku. Harcmistrzyni Genowefa Nowak była członkiem Harcerskiej Rady Resortowej przy Ministerstwie Kultury i Sztuki. Genowefa Nowak była również czynną artystką. Poza rzeźbą uprawiała również malarstwo, rysunek i grafikę. Jej prace eksponowane były na wystawach indywidualnych: 1956 – Malarstwo i rzeźba – Stara Wieś k. Oświęcimia 1957 – Malarstwo i rzeźba – (rodzinna wieś rzeźbiarki) Terliczka 1960 – Rysunek i grafika – COPSA, ul. Senatorska – Warszawa 1966 – Rzeźba – Galeria Sztuki Współczesnej – Warszawa 1969 – Rzeźba – Biuro Wystaw Artystycznych – Rzeszów 1972 – Rysunek i grafika – Bochnia 1977 – Rysunek i rzeźba – Dom Kultury – Miechów Uczestniczyła w wielu wystawach grupowych krajowych m.in.: Polskie Działa Plastyczne w XV-leciu PRL; XX – leciu PRL; XXV – leciu PRL; XXX – leciu PRL oraz XXV – leciu LWP; XXX – leciu LWP;– Kraków, Warszawa. Jubileusz 600 – lecia UJ Kraków 1964. Wystawa Rzeźby – II Plener Dolnośląski – Ziębice Śl., Muzeum Śląskie – Wrocław 1965. Ogólnopolska Wystawa Rzeźby Młodych – Kraków 1966. XX lat PLSP w Krakowie– Wystawa prac absolwentów – Pawilon BWA –Kraków 1966. Festiwal Dni Krakowa – rzeźba plenerowa, planty – Kraków 1966, 1968. Wystawa Rzeźby Plenerowej XX-lecie Nowej Huty 1969. Ogólnopolskie Biennale Rzeźby Plenerowej – Bytom 1969. Wystawa plenerowa uzdrowiska Krynica 1971, 1972, 1973. Wystawa – Dni Bochni 1974. Wystawa Kraków 74 – Zachęta – Warszawa 1974. Wystawa Życie - Szpital Wojskowy – Kraków 1975. i zagranicznych: 1963 – Międzynarodowa Wystawa Plastyki – Monaco 1970 – Wystawa Zbiorowa – Szövetsege – Węgry 1973 – Międzynarodowa Wystawa Grafiki Współczesnej – Gdańsk 1975 – Międzynarodowa Wystawa Medalierstwa Współczesnego – XVI Kongres FIDEM Kraków Brała udział we wszystkich organizowanych w Krakowie wystawach Rzeźba Roku (1961–1976). Wystawy te miały charakter konkursowy – w 1968 roku za Rzeźbę Roku jury uznało pracę Genowefy Nowak Rażeni napalmem. Od roku 1965 brała udział w ogólnopolskich spotkaniach rzeźbiarskich i plenerach organizowanych przez ZG ZPAP oraz COPSA m.in.: Bolesławiec, Gdańsk-Orłowo, Parszów, Supraśl, Boguchwała, Jarosław, Bochnia, Łysa Góra. Jej rozwój artystyczny wspomagały również wyjazdy zagraniczne (podróże po krajach Demokracji Ludowej, zwiedziła m.in.: Czechosłowację, Węgry, Jugosławię, Bułgarię, NRD, ZSRR oraz na przełomie roku 1966/67 wyjazd do Francji a w styczniu 1971 roku do Szwecji, oba w celu pogłębienia studiów plastycznych). Zasługi Genowefy Nowak jako nauczyciela i artysty doceniono przyznając jej odznaczenia: 1971 – Złota Odznaka „Za Zasługi dla Warmii i Mazur” 1972 – Srebrna Odznaka „Za Zasługi dla Ziemi Krakowskiej” 1972 - Srebrny Krzyż Zasługi 1973 – Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” 1973 - Krzyż „Za Zasługi w ZHP” 1975 – Nagroda Pierwszego Stopnia Ministra Oświaty i Wychowania 1977 – Złoty Krzyż Zasługi za 20 letnia nienaganną pracę pedagogiczną (Uchwała Rady Państwa z 1.10.1977) Po śmierci Genowefy Nowak jej twórczość prezentowano: 1982 – Wystawa pośmiertna w Pałacu Sztuki Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie 2008 - Prace w ramach wystawy W ogniu tworzone - Ceramika Krakowska po 1945, Muzeum Narodowe w Krakowie 2016 – wystawa Genowefa Nowak i jej wierni druhowie, Zamek Lubomirskich w Nowym Wiśniczu W Nowym Wiśniczu, 8 czerwca 2016 roku, w sali rycerskiej Zamku Kmitów i Lubomirskich odbyła się Uroczysta Sesja Rady Miejskiej z okazji 400.lecia lokacji miasta, w czasie której przyjęto Uchwałę w sprawie nadania pośmiertnie tytułu Honorowego Obywatela Miasta Nowy Wiśnicz Pani Genowefie Nowak. Akt nadania tytułu odebrali Małgorzata Majewska (Pyrak) i Mieczysław Majewski, dawni jej uczniowie i druhowie. W holu szkoły umieszczona jest tablica upamiętniająca Genowefę Nowak wybitnego nauczyciela i instruktora ZHP. Stanisłąw MOSKAŁA: Moje "trzy grosze" do wspomnień o pani profesor Genowefie Nowak KONFERENCJA Artysta w roli nauczyciela ku pamięci Genowefy Nowak, 13.10.2017 ¹ Z czasem popiersie zostało zdewastowane a zachowane fragment zabezpieczone. Z inicjatywy społeczników fromborskich popiersie zostało poddane renowacji i ponownie odsłonięte (24 czerwca 2010 roku) Obecnie umieszczone jest przed budynkiem Zespołu Szkół we Fromborku.